Virüsler Kekemeliğe Neden Olabilir mi?

Kekemeliğin dopaminerjik hipotezini, yani kekemeliğin beynin bazal gangliyon bölgesindeki aşırı dopaminerjik aktiviteden de kaynaklabileceğidir.Artık anormal dopaminerjik aktivitenin temel nedeninin ne olabileceğini sorabiliriz ve pek çok kişi bunun genetik bir neden olabileceğini düşünüyor; kalıtım yoluyla ya da genetik zarın şanssız bir şekilde atılması nedeniyle, kekeme kişiler, kendisini aşırı dopaminerjik aktivite olarak ifade eden hatalı bir genetik sisteme sahiptir.

Discover dergisindeki ilgi çekici bir makale, bir virüsün şizofreni, bipolar bozukluk ve multipl skleroz gibi diğer nörolojik hastalıkların temel nedeni olma olasılığını gündeme getiriyor. Kekemeliğe benzer şekilde dopaminerjik aktivitede dengesizlikler gözlemlenmiştir. Şizofreni hastası bireylerin beyinlerinde bu anormal aktivite, beynin anatomik bölgelerinin farklı bir kombinasyonunda meydana gelir. Yakın zamana kadar şizofreninin de kötü genlerden kaynaklandığı düşünülüyordu.

Gerald Maguire:
Kekemeliğin viral nedenleri hakkında UC Irvine'deki grubum, bakteriyel bir enfeksiyonun ardından kekemeliğe başlayan küçük bir çocuk vakasını yayınladı. Antibiyotik tedavisiyle semptomları düzeldi. Bu vakayı OKB ve Tourette Sendromu ile ilişkilendirilen bir sendrom olan PANDAS'a benzer şekilde tanımlıyoruz. Yayınımız Annals of Clinical Psychiatry'nin Kasım sayısında yer almaktadır. Kekemeliğin etiyolojisindeki olası enfeksiyon/immünolojik yanıt bağlantısını kesinlikle daha fazla araştırmamız gerekiyor.


Discover dergisi makalesi şizofreninin bir enfeksiyonla başlama olasılığını gündeme getiriyor. Birçok şizofren, enfeksiyonla savaşan beyaz kan hücrelerinde kronik inflamasyon gösterir. Dahası, sıklıkla viral enfeksiyonlardan kaynaklanan antikorları taşırlar, ancak virüslerin kendisini taşımazlar; bu da onların bu bulaşıcı ajanlara hayatlarının daha erken bir noktasında maruz kaldıklarını düşündürür.

Virüslerin mutlaka vücut sıvıları veya diğer temas yoluyla kişiden kişiye geçmesi gerekmez. Aksine, bazıları insan vücudunun en derin seviyesinde insan DNA'sına karışmış olarak kalıcı olarak yaşayabilir. Bazı araştırmacılar artık RNA'yı DNA'ya dönüştüren virüs türleri olan retrovirüslerin bir takım nörolojik rahatsızlıkları açıklayan suçlu olabileceğine inanıyor.

Grip veya kızamık gibi virüsler, enfekte olduklarında hücreleri öldürür. Ancak retrovirüsler bir hücreye bulaştığında genellikle hücrenin yaşamasına izin verir ve genlerini hücrenin DNA'sına ekler. Hücre bölündüğünde ortaya çıkan hücre çifti, retrovirüsün genetik kodunu DNA'larında gelecek nesillere taşır.

Nadir rastlanan bir olay olmasına rağmen, son 100 milyon yılda çeşitli retrovirüsler, evrim zincirindeki hayvan atalarımızdan birine bulaşarak insan genomuna girmiştir. İnsan DNA'sında yaklaşık 100.000 retrovirüs dizisi görülüyor ve bu da tüm DNA'nın yüzde 40'ından fazlasını oluşturuyor. Bu retrovirüsler genellikle sıkı protein yığınlarına bağlanır, ancak arada bir dışarı çıkarlar, devreye girerler ve enfeksiyon sürecini başlatarak protein üretmeye başlarlar. Beyinde üretilen RNA'nın yaklaşık yüzde 5'i, aynı zamanda endojen retrovirüsleri de içeren "çöp" DNA gibi görünen şeylerden kaynaklanmaktadır. RNA'nın varlığı, viral proteinlerin vücutta önceden düşünülenden daha sık üretildiği anlamına gelebilir; çünkü RNA, protein yapımına giden yolda bir adımdır.

Vücut endojen retrovirüsleri kontrol altında tutmaya çalışsa da enfeksiyonlar bu dengeyi bozabilir. Herpes, toksoplazma, sitomegalovirüs ve bir düzine diğer enfeksiyon gibi birçok enfeksiyon bir retrovirüsü uyandırabilir. Retrovirüs, bu enfeksiyonlar sırasında bağışıklık sistemini harekete geçiren proteinler içerir ve beyaz kan hücreleri, daha fazla bağışıklık hücresini çeken ve basamaklı bir etki yaratan sitokin adı verilen inflamatuar moleküller üretir.

İnsanların belirli bir nörolojik problem geliştirip geliştirmeyeceği, bağışıklık sistemlerinin bir retrovirüse nasıl tepki verdiğine bağlı olabilir. Çeşitli çalışmalar, vücudun istilacı patojenleri tespit etme yeteneğinde etkili olan insan lökosit antijenleri (HLA'lar) adı verilen bağışıklık genlerini içerir. Enfeksiyöz bir ajana verilen yanıt, bir kişinin spesifik bir nörolojik rahatsızlık geliştirmesinin ve diğer kişinin geliştirmemesinin nedeni olabilir.

Somut bir örnek olarak, insan DNA'sında, kromozom 6 ve 7 üzerindeki belirli adreslerde insan endojen retrovirüs W'ye (HERV-W) sahip olduğu bulunmuştur. Çeşitli çalışmalar, şizofreni hastalarının kanında veya beyin sıvılarında HERV-W'nin aktif elemanlarını bulmuştur. (Şizofrenlerin %49'u, sağlıklı insanların ise %4'ü). Bu aktif elementlerin sayısı ne kadar fazlaysa, o kadar fazla iltihap sergiliyorlardı. Şizofrenide inflamasyon nöronları aşırı uyarabilir. Bu inflamatuar sinyaller tarafından uyarılan nöronlar, nörotransmitterleri salgılayarak halüsinasyonlar, sanrılar, paranoya ve aşırı intihar eğilimleri gibi şizofreni semptomlarına yol açar. Başlangıçtaki bazı enfeksiyonlar, daha sonraki enfeksiyonların HERV-W'yi yeniden uyandırdığı, daha fazla inflamasyona ve sonunda semptomlara neden olduğu, şizofreninin neden kronik bir enfeksiyon gibi artıp azaldığını açıklayan, yaşam boyu süren bir modeli başlatmış olabilir.

Özetle, genler yalnızca belirli çevresel darbelerle bağlantılı olarak belirli bir nörolojik soruna yol açabilir ve bir genomun sayısız parazit retrovirüsü bu tekmenin bir kısmını sağlayabilir. Retrovirüsler, enfeksiyondan kaynaklanan iltihaplanma ve hatta muhtemelen sigara dumanı veya içme suyu/gıda kirleticileri ile aktive edilebilir. Ek olarak, bu noktada bir retrovirüsü aktive eden stres etkeninin başlangıçtaki fiziksel bir istiladan ziyade bağışıklık sistemini etkileyen duygusal bir travma olabileceğini de göz ardı edemeyiz. Kekemeliğin dopaminerjik aktivite dengesizlikleri açısından şizofreniyle bazı paralellikleri olduğundan, bu rahatsızlığın viral bir nedeninin mutlaka göz önünde bulundurulması gerekir.

Viral hipotez doğru olsaydı, kekemeliğin terapötik tedavisi büyük ölçüde değiştirilirdi. Özellikle anti-enfektif ajanlar, ilgili bir retrovirüsü uyandırabilecek herhangi bir enfeksiyonu bastırmak veya retrovirüse doğrudan saldırmak için uygulanabilir. Şizofreni için benimsenen yaklaşımlardan biri, artemisinin ilacı kullanılarak HERV-W retrovirüsünün dolaylı olarak nötralize edilmesidir. Multipl skleroz durumunda ise birincil virüs proteinine saldıran bir antikor test ediliyor.

Ayrıca doğum öncesi bakım stratejilerinin veya doğum sonrası aşıların belirlenmesi, bireyleri kekemeliğe sürükleyebilecek enfeksiyonları önleyebilir. Bebeğin doğumundan önce annede görülen enfeksiyonlar, bebeği yüksek risk kategorisine sokabilir. Bu durumda, bu bebekler belirlenebilir ve kekemeliğin başlangıcını önlemek için uygun bir terapötik tedavi uygulanabilir.

Tıptaki buzul ilerlemesine her zaman hayran kalmışımdır. Tıbbi bilgi/tedavide kesintili ilerlemelere yol açan nispeten nadir tesadüfi keşiflerin yanı sıra, birçok rahatsızlığın nedenleri ve tedavilerinin anlaşılması, sıkıcı derecede yavaş bir süreçtir. Örneğin, çok uzun zaman önce, hemokromatoz (kanda çok fazla demir bulunması) insanları öldürüyordu. Ve çare, bulunduğunda kanın akıtılması kadar basit bir şeyi içeriyordu (örneğin sülük kullanımı).

Kekemeliğin nedenlerini ve olası tedavilerini anlamak da aynı şekildedir. Kekemeliğe ilişkin dopamin hipotezi, ilk kez 1930'larda ortaya atılmış olmasına rağmen ancak son zamanlarda ciddiye alındı.

Kekemeliğe ilişkin viral bir hipotezin test edilmesinin ve/veya kabul edilmesinin de aynı şekilde uzun süren bir süreç olabileceğinden şüpheleniyorum. Ancak şizofreni ve multipl skleroz ile ilgili mevcut araştırmalar meyve verirse, kekemelik gibi nörolojik temelli diğer rahatsızlıkların incelenmesine de ivme kazandırılacak.

Discovery dergisi makalesinin de kanıtladığı gibi, virüsleri veya viral enfeksiyonları tanımlamanın ve bunların varlığını belirli tıbbi sorunlarla ilişkilendirmenin çok zor olduğu kabul edilir. Bununla birlikte, kekemelikle bağıntıları belirlemek için geniş ölçekli epidemiyolojik çalışmalara katılmak faydalı olabilir. Epidemiyoloji, nüfus düzeyinde sağlık ve hastalık kalıplarının ve bunlarla ilişkili faktörlerin incelenmesidir. Sağlık hizmetleri risk faktörlerini, koruyucu hekimlik yaklaşımlarını ve optimal tedavi rejimlerini belirlemek için kanıta dayalı tıbbı bilgilendirir.

Kekemeliğe ilişkin epidemiyolojik bir çalışma, hem bu sorunu yaşayan kişilerin tıbbi geçmişlerinin toplanmasını hem de uygun kan/vücut sıvısı/doku örneklerini içerecektir. Ayrıca deneklerin önemli bir kısmı için hem fonksiyonel hem de yapısal beyin görüntülemesi yapılmalıdır.

Yoğun bir epidemiyolojik çalışmanın ardındaki fikir, kekemeliğin nedensel teorisine katkıda bulunmak, olası kekemelik alt gruplarını belirlemek ve her türlü yeni bilgiye dayalı terapötik yaklaşımlar geliştirmek olacaktır.

Rf:
2011 - stutter-mind-body.blogspot